Gebelik belirtileri 3 kategoride ele alınır. Bunlar;
1.Bireysel gebelik belirtileri
2. Olası gebelik belirtileri
3. Kesin gebelik belirtileri
BİREYSEL GEBELİK BELİRTİLERİ NELERDİR?
MENSTRUASYONUN (ADET KANAMASI) KESİLMESİ: Sağlıklı doğurgan çağdaki bir kadın düzenli aralıklarla menstruasyon görür. Düzenli adet gören kadınlarda kanamanin gecikmesi ya da birden kesilmesi gebeliği düşündürür. Tıp dilinde amenore denilen adet kesilmesi sadece gebeliğe bağlı gerçekleşmez. Stres, endokrin sistem hastalıkları, iklim değişiklikleri , kansızlık, aşırı gebe kalma istegi ya da gebelikten korkma duyguları da adet kesilmesine sebep olabilir.
BULANTI-KUSMA: Gebeligin erken dönemleri olarak anılan 2-8 hafta aralıklarında görülür. Nedeni tam olarak bilinmemektedir. Hormon seviyelerinde ki ani artışlar bulantı kusma sebebi olarak değerlendirilebilir. Bazen bulantı-kusma 14. Haftaya kadar sürebilir ve kadının sağlığını bozacak kadar sıklaşma durumu olursa patolojik değerlendirilir ve Hiperemezis Gravidarum olarak tanımlanır.
SIK İDRARA ÇIKMA: Gebeliğin erken dönemlerinde hormonların etkisi ile (estrojen ve progesteron) pelvik bölgelerde kanlanma artar. Artan kanlanma hiperemi ve hassasiyete sebep olur ve idrara çıkma sayısı artar.
GÖĞÜSLERDE DOLGUNLUK VE HASSASİYET: Gebelik boyunca estrojen ve progesteron hormonlarinin etkisi ile göğüslerde dolgunluk ve hassasiyet kaçınılmazdır.
FETÜSÜN CANLILIGININ İLK HİSSEDİLMESİ (QUKİNG): Fetüsün canlılığını ilk hissetme 16. Haftada başlar. Fetüsün bu ilk haraketleri cok zayıf olacağından, barsak hareketleri ile karıştırılması normaldir.
HALSİZLİK VE YORGUNLUK: Bu durum fizyolojik ya da patolojik olabilir. Anemi ve enfeksiyonda da yorgunluk hissi görülebilir.
DERİDE KOYULAŞMA: Estrojen hormon seviyesinin artması ile ön hipofiz bezi uyarılır ve melanin stimule edici horman salınımı yükselir. Bu hormon deri renginin kolaylaşmasına sebep olur.
DİŞ ETLERİNDE HİPERTROFİ: Gebelikte ağız içi ph, hafif bir sekilde aside döndüğü için, aside dayanikli bakteri üremesine bağlı diş çürükleri oluşur. Diş etlerinde de estrojen hipertrofiye sebep olacagı için diş eti iltihabı ve tartar gibi periodontik problemler gelişir. Lokal veya vasküler ödeme epilus denir. Diş fırçası ile hafif tarvmatize edildiğinde kanayabilir. İyi bir ağız bakımı, diş fırçalanması ve uygun diş fırçası kullanımı önemlidir.
VAGİNAL AKINTI- LOKORE: Estrojen hormonunun artışı serviksde Noboth glandlarinin salgısını arttırır. Gebelik belirtisi akıntı, beyazımsı, kokususuz ve kaşıntısız bir akıntıdır.
KARIN KASLARININ GENİŞLEMESİ: 14. haftadan sonra bebeğin ve uterusun( rahim) büyümesine bağlı karın kaslarinda genişleme olur.
KANSIZLIK-KONSTİPASYON: progesteron hormonunun artmasına bağlı düz kasların üzerinde ki gevşetici etkisi barsak peristaltizmini azaltır. Büyüyen uterusun barsaklar üzerine baskı yapması da kabızlık sebeplerinden diğeridir.
OLASI GEBELİK BELİRTİLERİ NELERDİR?
UTERUSUN BÜYÜMESİ: Gebeliğin 3. ayından itibaren rahim büyümeye başlar.
UTERUSTA SUFL: Gebeliğin 16. haftasi itibari ile simfisiz pubisin hemen üzerinde iki yan tarafindan uterusa giden büyük arterlerden akan kanın yumuşak üfleme şeklinde duyulan sesidir.
UTERUS KASILMALARI (BRAKSTON HİCKS KONTRAKSIYONLARI): Gebeliğin başlangıcından itibaren rahimin agrısız ve düzensiz kasılmaları hissedilebilir. Bu kontraksiyonlara brakston hicks kasılmaları denir. Bu kasılmalar gelişmekte ve büyümekte olan fetüsün büyüklüğüne uyum sağlamaya çalışan rahim kaslarının kasılıp gevsemesidir. Gebeligin son iki haftasında sıklığı artacağı için (10-20 dk.) kadınların bunu doğum sancısı ile karşılaştırmaları söz konusu olabilir.
KESİN GEBELİK BELİRTİ VE BULGULARI NELERDİR?
FETAL KALP ATIMLARI: Anne karninda ultrasonografi ile 10. haftadan itibaren, fetöskopla 18-20 haftalarda duymak mümkündür. Fetüsün kalp atımları genellikle 120-160 arasındadır. 100’ün altina inmesi ya da 160’ın üstünde izlenmesi patolojik olabilir.
FETÜSÜN ELLE (PALPASYONLA) HİSSEDİLMESİ: 24. haftadan sonra fetüsün başı, sırtı, ektremiteleri hissedilir.
FETÜSÜN AKTİF HAREKETLERİ: Fetüs hareketleri 18. Haftadan sonra hissedilir.
FETÜSÜN ULTRASONOGRAFİ İLE BELİRLENMESİ: 8. haftadan sonra ölçümler yapılabilir. 11. Haftadan sonra kalp atımları alınabilir. 14. Haftada ise baş ve torakslar izlenebilir. Daha sonraki aylarda fetüsün gelişimi aşama aşama izlenebilir.
