Dünya genelinde her geçen gün etkisini hızla artıran yeni tip koronavirüs (Covid -19), akciğerin yanı sıra diğer organlara da ciddi kalıcı hasar veriyor. Vücutta genel bir etkiye neden olan Covid-19, özellikle kalp-damar hastalıkları açısından pıhtı oluşum riskini artırıyor.
Kalp ve damar hastalıkları dünya genelinde en yaygın olan ve ölümle sonuçlanan hastalıklardan birisidir.
Dünya genelindeki ölümlerin yüzde 39’dan fazlasının kalp ve damar hastalıklarına bağlı olmaktadır. Ölümlerin büyük bir oranı kalp ve damar rahatsızlıklarına bağlıdır. Bundan dolayı çağın hastalığı olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’de de yılda 200 bin e yakın kişi kalp ve damar hastalıklarına bağlı yaşamını kaybetmektedir.
Türkiye’nin gelişmiş diğer ülkelerle kıyas edildiğinde kalp ve damar hastalıkları görülme sıklığı açısından durumun hiç iyi olmadığın söylemek mümkün. Avrupa Birliği üye ülkelerinde kalp krizi geçirme yaşı, kadınlar için ortalama 65, erkeklerde ise 55 yaşlarındayken, Türkiye’de bu yaş aralıüı oldukça yaklaşarak kadınlarda 55, erkeklerde 45-50 yaş aralığına kadar gelmektedir. Türkiye’de yaşayanlar için kalp damar hastalıkları Avrupa ülkelerinde yaşayan insanlara göre 10 yıl daha erken görülmektedir.
Bu denli seyri olumsuz etkileyen etmenler arasında yetersiz beslenme, fazla kilo, geçim kaygısı, stresli yaşam ortamı ve sigara kullanımının ülkemizde kalp-damar hastalıklarının erken yaş grubunda görülmesinin temel nedenleri olduğunu söyleyebiliriz.
KORONAVİRÜS KANIN PIHTILAŞMA EĞİLİMİNİ ARTIRIYOR
Dünya genelinde etkisi sürekli artarak ilerleyen Covid -19(Covid-19 Nedir?) salgınının sağlık üzerinde birçok olumsuz etkisi bulunmaktadır. Covid-19, akciğerlere tutunmakla kalmayıp bunun haricindeki organları da tutuyor. İnsan vücudu için birçok organı doğrudan veya dolaylı olarak etkisi altına almakla beraber kalp ve damar sistemleri bu risk etmeninin direk etkisi altına almaktadır.
Virüs, vücutta pıhtıya eğilime zemin hazırlayıp damarların içinde pıhtı oluşumunu tetikliyor. Bu yönüyle de kardiyovasküler sistem açısından büyük risk ifade ediyor. Türkiye’de kalp hastalıkları Avrupa ülkelerine göre kıyas edildiğinde 10 yıla kadar erken yaş grubunda görüldüğünden, Covid-19 ile birlikte olası riskler daha fazla hissedilmektedir.
Korona, ileri yaş grubu hastaları daha ciddi etkilediği ve yaşlı hastalarda kalp-damar hastalıkları daha fazla görüldüğünde covid iler yaş grubunda daha ölümcül olabilmektedir.
TEDAVİLER İHMAL EDİLMEMELİ
İleri yaş olup mevcut kalp-damar hastalığı bulunanların çok daha dikkatli olması gerekmektedir. Özellikle kış mevsiminin başlaması ve soğuk havanın etkisiyle üst solunum yolu sorunlarının da görülmesi hastalık riski fazlaca artacaktır.
Soğuk havanın yaygınlaşmasıyla birlikte kapalı olan havalandırılamayan alanlarda daha fazla süre geçirilecektir. Bu zamanlarda maske, mesafe ve temizliğe çok daha titiz olunması gerekmektedir.
Koronavirüsün öldürücü olduğu 65 yaş ve üzerindeki bireylerde kronik hastalıklarıyla birlikte riski oldukça yükseltmektedir. Kalp ve damar hastalığı olan hastaların bu dönemde de tedavilerini aksatmadan sürdürmesi daha fazla önem arz ediyor. Genel anlamda her birey bu zaman diliminde uyku düzenine dikkat etmeli, stresten uzak kalmalı, yeterli fiziksel aktivitede bulunmalı, yeterli ve dengeli beslenmelidir.
Havaların soğumasıyla evden dışarı çıkılmayacağından yaşan alanı içinde mümkün olduğunca hareket edilmeli. Doktor izniyle varsa evde bisiklet veya yürüme bandı kullanılmalıdır. Ev içerisinde basit egzersiz hareketleriyle fiziksel hareketliliği sağlamak gerekmektedir. Gün içinde en az yarım saat vücuttan ter atacak şekilde egzersiz planlanmalıdır. Egzersiz hem kalp ve damar sağlığı hem de bağışıklığın kuvvetlenmesi açısından önemlidir. Vücut için yeterli oranda sıvı alınması gerekmektedir.
Pandemi sürecinde genel olarak kilo artışının olmaktadır. Kilo artışları sürekli hale gelerek obezite hastalık riskini artırmaktadır. Egzersizle birlikte yeterli ve dengeli beslenerek sebze ve meyve porsiyonlara eklenmeli karbonhidrat ağırlıklı besinlerin azaltılması gerekir.
