Sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmek için kalp ve damar sağlığımızı korumamız gerekmektedir. Kalp damar sağlığını güçlendiren ve koruyan en önemli unsur beslenmedir. Konu kalp damar sağlığı ise besinlerin görevlerini öğrenmek ve ona göre beslenme alışkanlıkları edinmemiz gerektiğini biliyoruz. Örneğin kahve, çay, çikolata, kabuklu çerezler vs. tüketiminde bazen aklımıza kalp çarpıntısı yapar mı? Tansiyon dengemi bozar mı? Sorularını kendimize sorduğumuz oluyordur.
Hatta son yıllarda bu gıda ürünleri ile ilgili kalp sağlığı üzerinde olumsuz etki göstermemesine ilişkin bilimsel makaleler de mevcut. Elbette bu bilimsel açıklamalar bu ürünlere biraz daha olumlu bakmamızı sağlıyor. Bilmemiz gereken en önemli konu ise kalp ve damar sağlığımız için düzenli ve dengeli beslenmek yanı sıra egzersiz/fiziksel aktivite yapmaktır. Fiziksel aktivite de en az beslenme kadar kalp damar sağlığı üzerinde etkilidir.
Çaylar ve Kahveler
Çay ve kahvenin bileşiminde bulunan flavonoidler kalp krizleri ve inme risklerini önemli oranda azaltmaktadır. Çay ve kahve tüketimi vücudumuza aldığımız besinlerin yakılması esnasında serbest oksijen radikalleri olarak tabir edilen bazı kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olmaktadır. Serbest oksijen radikallerinin görevi vücudumuzdaki zararlı maddelerin oksitlenerek zararsız hale getirilmesini sağlamaktır. Fakat serbest oksijen radikallerinin de vücudumuzda fazla birikmesi vücut dokularına zarar verir. Hatta kalp damar hastalıkları ve bir çok sağlık halinin bozulmasının temel nedenleri arasında serbest oksijen radikallerinin zararları gösterilmektedir. Antioksidan özelliği olan besin ve içecekler serbest oksijen radikallerinin etkisiz hale getirilmesinde ve zararlarının azaltılmasında önemli bir rol oynar. Bu sebepten flavonoid adı verilen antioksidan grubu, LDL kolestrolü oksidasyonunu azaltarak kalp sağlığını korur.
Tabi ki kahve ve çay aşırı tüketmemek gerekir.
Kahve ve Çay Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
*Çay ve kahveler içerdiği kafein sebebi ile kalpte çarpıntıya sebep olabilir. Hatta kahve yüksek tansiyona yol açabilir.
*Kalp yetmezliği problemi varsa aşırı kahve tüketimi sıvı alımı kısıtlaması gerektirdiği için tehlikeli olabilir.
*Çay, anemiye sebep olabilir. Bu durumda kalp ve damar sağlığını negatif etkiler.
*Aşırı sıcak kahve ve çay tüketimi gırtlak ve mide kanserine sebep olabilir.
*Çay veya kahve şekerle tüketiliyor ise kilo alımına ya da kilo verememe sorunlarına sebep olabilir.
*Günlük çay ya da kahve tüketimi ile ilgili bilimsel bir veri olmamakla birlikte eğer sağlıklı bir bireyseniz 4 kupa çay, 2 fincan kahve tüketmemeniz optimumdur.
Yapılan bir araştırmada hazır kahvenin Türk Kahvesi’ne nazaran daha çok çarpıntı yaptığı yönündedir.
Yeşil çay da siyah çaya göre daha faydalıdır.
Çikolata: Bileşimindeki polifenol adlı flavonoid grubu bir madde ile kan basıncını düşürmekte, damar sağlığını korumakta ve pıhtılaşmayı önlemektedir.
Sadece bitter çikolata yani kakao oranının %70 ve üzerinde olan çikolatalar kalp ve damar sağlığına faydalıdır. Çikolata günlük miktaren dikkatli kullanılmalıdır. Yani günlük 7-40 gram arası, başka bir kalori kaynağından kısılarak beslenme menüsüne eklenmesi tavsiye edilir. Çikolata dışındaki tüm şekerlemeler kalp sağlığına zararlıdır.
Sert Kabuklu Kuruyemişler: Kabuklu kuruyemişlerin (badem, ceviz, fındık) yağ bakımından çok zengin besinler olduğunu biliyoruz. İçeriğinde kolestrol olmadığı için kan kolestrol seviyesini yükseltmezler. Yer fıstığı ise doymuş yağ oranı bakımından zengin olduğu için kalp sağlığı üzerine zararlı etkileri vardır.
Günlük beslenmemizde kabuklu kuru yemişler tereyağı ve et yerine geçmelidir. Bileşimindeki posa, vitaminler, potasyum, magnezyum, bitkisel proteinler ve folik asit kalp damar sağlığı için koruyucu maddelerdir. Kuru yemişlerin kalori oranı yüksek olduğu için kilo aldırırlar. Fazla kilosu ve şeker hastalığı olanlar için aşırı kuruyemiş tüketimi önerilmez. Diyetisyene danışılması gerekmektedir.
Günlük kalori alım miktarının hesaplanarak bunun %20’sini geçmeyecek şekilde bir avuç yani yarım kupa kabuklu kuru yemiş tüketilmesi önerilmektedir. Bu tüketim haftalık 4-5 defayı geçmemelidir.
Ayrıca kalp sağlığınızı korumak için düzenli ve dengeli beslenin, egzersiz yapın, stresten uzaklaşın, sigarayı (sağlığa zararlıdır) bırakın.
KALBİNİZİN SESİNİ DİNLEYİN
Kalp Sağlığı için Hangi Besinler Tüketilmelidir
*Somon, ton, sardalya, hamsi gibi balık türlerindeki omega-3 yağ asitleri taşikardiyi ve damar tıkanıklığını önler. Kuruyemiş yenmesi faydalıdır. (Yer fıstığı dışında)
*Ahududu, çilek, böğürtlenlerin bileşimindeki lif ve biyoaktif maddeler kaynaklı kan basıncını dengeler ve kalp damar sağlığı üzerine koruyucudur.
*Keten tohumu bileşimindeki Omega-3 yağ asitleri ve lifler sayesinde ezilmiş şekilde kullanılarak tüketilir ise kalp sağlığını koruyan faydalı gıdalar arasındadır.
*Yulaf ezmesi kolestrol seviyesin düşürerek kalp sağlığını destekler.
*Kuru baklagiller B grubu vitaminler açısından zengindir.
*Havuç, kırmızı kapya biber, kış kabakları yani turuncu ve kırımızı sebzeler beta karoten, C vitamini ve lif açısından zengindir. Kalp sağlığını korur.
*Ispanak, brokoli, maydanoz gibi yeşil yapraklı sebzeler potasyum, folik asit (folat), C vitamini ve kalsiyum açısından zengin kalp dostu besinler grubundadır.
*Domates de potasyum açısından zengin bir besin kaynağıdır. Antioksidandır. Bileşimindeki likopen sayesinde kötü kolestrolü (LDL) düşürerek kalp kirizi riskini azaltır.
*Zeytinyağı da Akdeniz diyetinin vazgeçilmez bir tadı olarak bileşimindeki tekli doymamış yap asitleri sayesinde kan kolestrol seviyesini ve yüksek kan şekerini normal seviyeye çekerek kalp damar sağlığını korur.
*Yeşil çay bileşimindeki kateşin sayesinde günde en az 4 fincan tüketerek kalp hastalıklarına karşı kendimizi korumamıza yardımcı olur.
*Avakado, zeytinyağına benzeyen tekli doymamış yağ asitleri bulundurması sayesinde kolestrolü düşürür ve içerdiği potasyum sayesinde yüksek tansiyonu önleyerek kalp ve damar sağlığı dostudur.
