Dünya üzerinde yılda 300 milyon, ülkemizde ise 10 milyon tona yakın plastik üretimi yapılmaktadır. Denizlere yılda 8 milyon ton kadar plastik ve mikroplastik atık karışmakta olup, geçtiğimiz yıllarda kutuplarda yapılan bir inceleme de bir litre kar parçasında 10 bin adet mikroplastik olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Mikroplastik Nedir?
Mikroplastik, doğada uzun yıllarca kalan plastik atıklarda zamanla çözülüyor. Fakat çözünseler dahi 5 mikrometreden küçük lifler ve parçacıklar halinde doğada kalmaktadır. Bu parçacıklar kullandığımız doğal kaynaklara karışmaktadır.
Peki, insanlar plastiği vücutlarına nasıl alıyor?
Aslında bu sorunun cevabı biraz korkutucu… Yapılan araştırma sonuçlarına göre plastik parçacıklarının en önemli giriş yollarından biri yediğimiz besinlerde bulunan tuz.
Deniz, kaya ve göllerden elde edilen tuzlarda bol miktarda mikroplastik var olduğu araştırmalar sonucunda tespit edilmiştir. Bu mikroplastik parçacıklar insan vücuduna besinler ve solunum yoluyla alınmaktadır.
Vücutta plastik olduğu nasıl tespit edilir?
Laboratuvar ortamında incelenen idrar ve gaita testler ile mikroplastik parçacıkların olup olmadığına bakılabiliyor.
En çok deniz tuzlarında mikroplastik var!
Sofra tuzu olarak kullanılan deniz tuzları en fazla mikroplastik barındıran tuzdur. Deniz tuzunu, göl tuzu ve kaya tuzu takip etmektedir.
Kronik hastalık sorunlarına karşı önlem almak ya da diyet yapmanın yanı sıra vücudumuza plastik almamak için de tuz tüketimini belirli bir seviyenin altında tutmak önem taşıyor.
Viyana Üniversite’nde 8 gönüllü üzerinde yapılan araştırmada, dışkı incelemesinde miktroplastiklerin var olduğu saptanmıştır. Daha yakın yıllarda da Arizona State Üniversitesi’nde uygulanan yeni bir araştırma tekniği ile bu mikroplastik partüküllerinin dokularda da saptanabildiği anlaşıldı. Tekrar bir araştırma yapıldı ve bir grup gönüllü üzerinde bu teknik uygulandı. Araştırma sonucunda insan vücuduna en zararlı plastik tipi olan Bisfenol A, bakılan tüm dokularda saptanmıştır.
İnsan vücut dokularına yapışan plastikler en çok karaciğer, böbrek ve dalaklarda birikerek ilk bu organlara zarar vermeye başlıyor.
Vücuda verdiği zararlar uzun yıllar alıyor ve aniden hatalıklara sebep oluyor. Toplum sağlığının korunması için plastiklerinin insan vücudunda birikmesinin önlenmesi ve sağlığın korunması çalışmaları sigara (sağlığa zararlıdır) ile mücadele gibi önümüzdeki yıllarda karşımıza çıkması muhtemel görülüyor.
İnsan Vücudunda Biriken Plastik Hangi Hastalıklara Sebep Oluyor?
*Mikroplastikler öncelikle erkeklerde kısırlığa yol açıyor.
*Kansere sebep oluyor.
*Metabolik sendrom (kalp, diyabet, felç risklerini arttıran bazı risk faktörlerinin bir arada bulunması) görülmesi oranını arttırıyor.
*Sıklıkla insan dokularında tespit edilen Bisfenol, östrojenik etkisi sebebiyle erkeklerde erken ergenlik, meme büyümesi (jinekomasti), pankreas hastalıkları, kanser ve çeşitli sistemik hastalıklara yol açabiliyor.
Tuz Tüketimi Önerisi
Günlük tuz tüketim miktarımız 6 gram yaklaşık 1,5 çay kaşığı olmalıdır. Fazla tuz tüketimi kalp damar hastalıklarına sebep olurken daha az tuz tüketimi de hiponatremi hastalığına (vücutta sodyum azlığı veya sıvı fazlalığı, iştahsızlık, bulantı, uyku eğilimi, kas krampları) sebep olabilir.
Tüm besinlerin ölçülü tüketilmesi gerektiği gibi besinlerle alınan tuz oranı da sağlığımız için çok önemlidir.
Sağlıkla yaşayın…
