Egzema/Dermatit, bedensel veya dış etkenlerle ortaya çıkan, enflamatuvar bir yanıttır. Akut tipinde deride kaşıntılı, eritemli, veziküllü, sulantılı lezyonlarla karakterizedir.
Kronikleştiğinde kaşıntı, kuruluk, hiperkeratoz ve fissürler görülür. Bu lezyonların bir kısmı veya hepsi bir arada olabilir.
En sık görülen iki tipi vardır:
1. Atopik dermatit
2. Kontakt dermatit
ATOPİK DERMATİT
Aile anamnezinde deri veya solunum yolu alerjisi bulunan egzama türüdür.
ATOPİK EGZEMA NEDENLERİ:
1. Besinler (yumurta, süt, çerez, soya, balık veya buğday)
2. Inhalanlar (akarlar, polen, küf ve mantar sporları)
3. Mikrobiyal etkenler ( bakteri ve virüsler)
Herhangi bir tetkik yöntemi ile sebebi kanitlanmadikça besinler yasaklanamaz.
NASIL TANI KONULUR?
Öykü ve klinik bulgular ile konulur. Ek gıdaya başlama yaşı, ailesel atopi öyküsü, kaşıntı, yaygın deri kuruluğu, lezyonların tipik dağılımı, kronik olarak tekrarlayan dermatit tablosu değerlendirilir.
AYIRICI TANILAR:
1. Seboreik dermatit
2. Kontakt dermatit
3. Psöriyazis
4. Çocuklarda bazı immün yetmezlik hastalıkları
5. Yüzeysel mantar enfeksiyonları
EGZEMA TEDAVİSİ
Temel amaç kaşıntı ve kaşıntıyı tetikleyen ya da neden olabilen faktörlerin azaltılmasıdır. Bu nedenle özellikle bazı genel önlemler alınmalıdır. Yaşanan ortam kuru olmamalı ve ısısı sabit tutulmalıdır. Banyo suyu sıcak değil ılık olmalıdır. Giyisiler pamuklu, tırnaklar kısa olmalıdır. Akut ataklarda çocukluk çağı aşıları uygulanmamalıdır.
İLAÇSIZ TEDAVİ
Sıvı vazalin veya uygun nemlendiriciler banyodan sonra ilk 3 dakika içinde uygulanmalı ve gün içinde deri kurudukça tekrarlanmalıdır.
İLAÇLI TEDAVİ
1. Bebeklerde az güçlü ( hidrokortizon % 5) pomad veya kremler kullanılır. Günde 1-2 kez ince bir tabaka halinde, lezyonlar geçene kadar veya en çok iki hafta kullanılır. Daha uzun süre kullanmak gerekiyorsa, en az 1 hafta ara verilir ve bu dönemde nemlendiricilerle tedavi sürdürülür.
2. Daha büyük çocuklar ve erişkinlerde orta güçlü ( klobetazol butirat %0.05) topikal kortikosteroid tercih edilir. Yanıt alınamazsa ve ya kalın plaklı lezyonların olduğu durumlarda çok güçlü veya güçlü ( klobetazol propiyonat % 0,05, hidrokortizon butirat %0,01) topikal kortikosteroid gerekebilir.
Yüz, kıvrım bölgeleri ve çocuklarda alt bezi alanında az güçlü kortikosteroidler seçilmelidir.
Bakteri veya mantar enfeksiyonları varlığında topikal kortikosteroid kullanılmamalıdır.
Tedavi yöntemlerinden biri de oral antihistaminik ilaçlardır. Bu ilaçlara kaşıntı kontrol altına alınana kadar devam edilmelidir.
Akut sulantılı lezyonlar üzerinde sarı bal rengi kurutlar görüldüğünde mupirosin veya sodyum fusidat içeren pomadlar 7-10 gün süre ile kullanılmalıdır.
KONTAKT DERMATİT
Deriye temas eden maddelerle oluşan egzema türüdür. Sıklıkla sabun, deterjan ve çeşitli kimyasal maddeler ( metaller, boyalar, bitkiler,topikal ilaçlar) neden olur.
KONTAKT DERMATİT TANISI NASIL KONULUR?
1. Etkenin deriye temas ettiği bölgelerde şiddetli kaşıntı, eritem, vezikül, sulu veya çok kuru lezyonlar görülmesi.
2. Kronik olgularda deri sert, fissürlü, kaşıntılı ve kuru bir görünüm alır. Öykü ve kınık bulgularla tanı konulur.
KONTAKT DERMATİT TEDAVİSİ
Temel amaç allerjenle teması önlemektir. Bu da allerjwnden uzaklaşmak veya koruyucu malzeme (eldiven, koruyucu giyisi gibi) kullanmak ile mümkündür. Akut sulantılı lezyonlarda güçlü kortikosteroidli (klobetazol propiyonat) kremler tercih edilmeli ve semptomlar düzelene kadar ya da en çok iki hafta devam edilmelidir. Sulu lezyonlarda ilacın krem formu, kuru lezyonlarda pomad formu kullanılmalıdır.
Sağlıkla yaşayın…
